چکیدهپایان¬نامه¬ای که پیش رو دارید به بررسی و تحليل آداب و رسوم و اشارات در دیوان سنجر می¬پردازد. باتوجه به اينكه آثار ادبی هر ملتی بیانگر اوضاع اجتماعی زندگی مردم آن ملت نيز هست و پرداختن به اشارات و آداب و رسوم باعث آشنايي بيشتر ما با جوامع در قرون گذشته مي‌شود و آشنایی بهتر با نوع زندگی و عقاید و آداب و رسوم و فهم درست ما از شعر شاعران. میرمحمدهاشم سنجر کاشانی که به کمال دانش معروف است جزو شاعران سبک هندی است که میزان تاثیرپذیری وی از باورهای عامیانه در دیوانش نه به اندازه دیگر شاعران این سبک ولی قابل توجه است و چون به طرز مخالف مسلک قدمایی شعر سروده، وجود ابهام در اکثر تشبیهات و استعارات و اشارات شعری¬اش اصل مقصود (فهم معنی) را دچار مشکل کرده است. این امر مرا بر آن داشت تا به تحقیق و تفحص در دیوان سنجر كاشاني بپردازم و در حدّ توانايي واكاوم.این پژوهش در قالب سه فصل تهیه و تنظیم شده است. فصل اول کلیات که شامل بیان مساله و اهداف و پیشینه¬ی تحقیق می¬باشد.فصل دوم که بدنه¬ی اصلی این پژوهش است. آداب و رسوم و اشارات را دربرمی¬گیرد که تا حدودی نگارنده سعی بر آن داشته تا بیشتر به جلوه¬های بدیع و بکر در اشارات و آداب و رسوم بپردازد. هرچند بعضي از آنها تكارري و ملال‌انگيزاست.فصل سوم شامل نتیجه¬گیری است که نگارنده پس از بررسی دقیق دیوان بدان دست یافته است. امید است این تحقیق اندک، زمینه¬ی گسترده¬تر بتواند ما را به پيشينه و هويت ملي و مذهبي خود آشنا سازد. «اگر خدا بخواهد»